DIV en de grote iPuzzel: sec als puzzelstukje of ook als iPuzzelaar?
Informatiearchitectuur en DIV
Veel te lang leken het gescheiden onderwerpen voor veel bedrijven en overheidsorganisaties: Documenthuishouding en Informatiehuishouding. Uiteraard had IT vaak - ondanks gebrek aan inhoudelijke deskundigheid - een stevige vinger in de pap bij DIS en EDM, maar wederzijds inhoudelijk begrip, laat staan invloed van DIV op de Informatiearchitectuur, was zeldzaam. Bovendien was veelal niet de iArchitectuur, maar eigenlijk toch de iTechnologie leidend. We kennen het allemaal: de DIV-systemen als speelbal van de soms starre ICT-filosofieën en -hypes: DIV moet maar zien wat het kan doen met wat er over de schutting valt. SharePoint bijvoorbeeld.
Veel DIV’s zijn daardoor volgers geworden en - de geschiedenis leert ons dat - volgers zijn het kannonnenvlees in komende oorlogen (lees: bezuinigingen), want wat is de toegevoegde waarde van een groep als die geen eigen identiteit en visie heeft?
Gelukkig is er in Nederland sprake van een nieuwe generatie ICT-ers en wordt de strategiekant serieuzer genomen: iArchitectuur wordt meer dan de formaliteit die het vaak was (een verplichte oefening om budgetten te krijgen). Het is inmiddels een bijna volwassen vakgebied met veel aanhang en... invloed. En als je iArchitectuur echt aanpakt, dan moet je wel serieus luisteren naar de deskundigen rond document en kennis en je inleven in de documentaire informatiehuishouding, van scans en content tot en met metadatering en kennis.
En toch... Wie het Erfgoedinspectierapport uit 2012 ‘Beperkt Houdbaar?’ leest over duurzame toegankelijkheid van digitale informatie bij de Rijksoverheid, ziet dit:
-
Een samenhangende visie, waarin digitaal archiveren en duurzame toegankelijkheid integraal onderdeel uitmaken van het informatie- of ICT-beleid, komt echter minder vaak voor. Hetzelfde geldt voor de informatiearchitectuur, waar volgens de monitor slechts 27% van de zorgdragers onder architectuur met inbegrip van de archiefwettelijke eisen werkt. Nu er in opdracht van het coördinerend departement BZK voor het rijk een Doelarchitectuur digitale duurzaamheid in ontwikkeling is, kan hier verbetering in komen.
Het andere bekende EGI-rapport (Duurzaam duurt het langst) van 2014, zegt zelfs niets inhoudelijks over iArchitectuur. iArchitectuur met oog voor DIV zit in de lift, maar het lijkt niet overal even snel te gaan.
Wat is dan informatiearchitectuur?
-
De iArchitectuur beschrijft de inhoudelijke relaties en samenhang tussen toepassingen en gegevensverzamelingen onderling. Hiermee worden de relaties met informatie en communicatie als bedrijfsmiddelen/productiefactoren van een organisatie inzichtelijk. De iArchitectuur is daarmee een onderdeel van de Informatievoorziening binnen een organisatie - maar ook van de bredere enterprise-architectuur - en is leidend bij het opstellen van de applicatie-architectuur of service-architectuur.
Bovenstaande alinea met links is deels ontleend aan Wikipedia, waarmee ook het wat kille jargon wordt verklaard. Het begrip samenhang staat centraal, het passen in een groter geheel, maar voor de rest geeft het weinig inzicht. De engelstalige Wikipedia is wat praktischer en geeft - verrassend - aan dat de origine van iArchitectuur ligt bij... bibliotheekwetenschappen:
-
Information architecture is a specialized skill set that interprets information and (...) involves the categorization of information into a coherent structure, preferably one that the intended audience can understand quickly (...) and then easily retrieve the information for which they are searching.
-
-
The organization structure is usually hierarchical, but can have other structures, such as concentric or even chaotic. Typically this is required in activities such as library systems, content management systems, web development, user interactions (...). Information architecture originates, to some degree, in the library sciences. Many schools with library and information science departments teach information architecture.
Wat doet een informatiearchitect?
De iArchitectuur wordt opgesteld door een informatiekundige in de rol van informatie-architect. Die zou volgens Daan Rijsenbrij best een DIV-architect kunnen zijn en zich bezig moeten houden met:
-
๏De inhoud van de informatie/kennis die interne en externe actoren gebruiken bij de bedrijfsprocessen die deze actoren uitvoeren. Dit betreft de bedrijfsprocessen voor het leveren van de diensten en producten in de leveringsketens zoals beschreven in de businessarchitectuur.
-
๏De wijze van aanbieden van bovengenoemde informatie/kennis aan de interne en externe actoren. Dit betreft ook keuzes als op papier, digitaal, via social media of via websites. In feite is zelfs de inrichting van de persoonlijke digitale ‘werkruimte’ hierbij van belang.
-
๏Leveringsketens van gegevens resp. kennisdelen waaruit de informatie of kennis is opgebouwd met aandacht voor externe leveranciers van gegevens of kennis, ook wel aangeduid met informatielogistiek.
dinsdag 10 juni 2014
Een Papieren Tijger is...
... een klantgerichte professional rond document en kennis: iemand met oog voor visie en beleid, die zijn oor te luisteren legt bij anderen en zijn tanden zet in nieuwe dienstverlening!
Het Papieren Tijger Netwerk telt ruim 400 eigenzinnige Document-, Kennis- en Contentprofessionals met als missie: elkaar scherp houden met een knipoog; stimuleren van een persoonlijke visie en rol in het intranet- en content management-tijdperk.
Het Netwerk bevordert kennisdeling door bijeenkomsten (o.a. Heterdaadsessies), cursussen, het Kenniscentrum en andere vormen van netwerken. En natuurlijk deze Nieuwsbrief...
Join de Group ‘Papieren Tijger Netwerk’ op LinkedIn!
Reactie? Commentaar? Wat vind je van dit artikel? Klik hier.
Of reageer op de LinkedIn groep van het Netwerk.
index Kenniscentrum
-
๏Aanpak: succes (DOK)
-
๏Aanpak: verleiden (DNB)
-
๏Actualiteitsmonitoring (Den Haag)
-
๏Afdelingsnaam (CBS)
-
๏Archiveren anno 2011 (TU)
-
๏Attendering (ING)
-
๏Bibliotheekrobot Randtriever (Erasmus)
-
๏Challenging Minds (ING)
-
๏Channelmanagement (UWV)
-
๏CoachingOurselves (ING)
-
๏Competenties (DNB)
-
๏Contentmanagement (CBS)
-
๏Corporate DMS/eDocs (Den Haag)
-
๏Data Archivering (TU)
-
๏Dienstverleningsovereenkomst (KIT)
-
๏Digibib en Social Media (RWS)
-
๏Digital Natives (CBS)
-
๏Digitale Innovatie (KIT)
-
๏Digitaliseren op verzoek (Den Haag)
-
๏Digitalisering tabellen (CBS)
-
๏DIV (KdK)
-
๏DIV Beleid: Strategisch Kader (Ymere)
-
๏DIV-Beleid: Wet en Techniek (Ymere)
-
๏DIV in de Cloud (PWN)
-
๏DMS: SharePoint (AFM)
-
๏Documentbeheer in de Cloud (PWN)
-
๏Dossiers (CBS)
-
๏Elektronisch Archief/Dossier (UWV)
-
๏Erfgoed uitdragen (KIT)
-
๏Games (DOK)
-
๏Het Nieuwe Werken (Ymere)
-
๏Het Nieuwe Werken Context (Ymere)
-
๏HNW volgens Yahoo! (RWS)
-
๏Impact Monitoring (Erasmus)
-
๏Informatieplattegrond (AFM)
-
๏Inputmanagement (UWV)
-
๏Interne Marketing (TU)
-
๏iPhone (UMCG)
-
๏Kennis Café (ING, TU, Deltares)
-
๏Kenniscockpit (UMCG)
-
๏Kwaliteits Award (AFM)
-
๏LinkedIn (UMCG)
-
๏Van LiveLink naar SharePoint (AFM)
-
๏Metadatering modellen (RWS)
-
๏Mobiel DMS (Den Haag)
-
๏Multitouch (DOK)
-
๏Netvibes (DOK, UMCG)
-
๏Nieuwe media (ING)
-
๏Open source kennisbronnen (ING)
-
๏Open Acces/Repositories (Erasmus)
-
๏Outputmanagement (UWV)
-
๏Overleven in zwaar weer (KIT)
-
๏Portal/zoekmachine (CBS)
-
๏Post na evacuatie (RWS)
-
๏Projectarchivering (RWS)
-
๏Records Continuüm (Den Haag)
-
๏Repositories/Open Acces (Erasmus)
-
๏Research Data Management (Erasmus)
-
๏RMA: SharePoint (AFM)
-
๏Second Life (UMCG)
-
๏SharePoint 2010 (Ymere)
-
๏SharePoint & Archivering (TU)
-
๏Social Media (AFM)
-
๏Stukkenstroom (KdK)
-
๏Substitutie (RWS)
-
๏Taxonomie (CBS)
-
๏Tools (UMCG)
-
๏Transformatie (CBS)
-
๏User Experience (DOK)
-
๏Verandermanagement (AFM)
-
๏Visie & Beleid (UWV)
-
๏Vraag en Aanbod (Deltares)
-
๏Web 2.0 (TU)
-
๏Werkvormen (Deltares)