Erasmus Bibliotheekrobot Randtriever aka Rand•E

... De vraag blijft of Richard zijn baasje is, dan wel zijn knecht...

Naar de Tijger Site

Digitale Spin
- Nieuws en Tijgernootjes -

MOBIELE versie van de site

Heterdaadsessie Koninklijke Bibliotheek. Nu gereed: verslag, foto’s en sheets!

Nuchter Doetinchem Doet: Digitale herstart DIV
maakt meters

Erasmus Bibliotheekrobot Randtriever aka Rand•E

Een kop in high tech blad ‘Wired’ van 5 november 2011: ‘Robots Retrieve Books in University of Chicago’s New, Futuristic Library’. Hoge, onbemande hijskraantjes rijden onder de grond en op rails tussen eveneens hoge rekken vol honderdduizenden boeken. Een student of medewerker drukt achter zijn eigen PC op een bestelknop voor een boek en zo’n kraantje komt in beweging, pakt een grote box met boeken en zet die op een lopende band die de box omhoog voert. Het opgevraagde boek kan binnen 5 minuten uit de box worden gepakt en aan de gebruiker worden overhandigd. Toekomstmuziek voor ons in Nederland?

Nee, bij de Erasmusbibliotheek is het al realiteit. Sinds 1969. Ja, echt. Al meer dan 40 jaar! En bovendien gaat het hier sneller. In 2 tot 3 minuten is het boek boven, uit een collectie van 250.000 stuks. De Randtriever is twee keer gemoderniseerd, in 1980 en 2001. Richard Walter, die de laatste modernisering uitvoerde en het dagelijks onderhoud verzorgt, kan er vol trots en passie over vertellen. Een voorproefje? Ziehier. Hebben we nu onze bloedeigen Wall•E?

Broertje van Wall•E?

Je weet wel: Wall•E is dat een eigenwijs robotje dat stug doorgaat met afval samenpersen op een vervuilde - en verlaten - planeet Aarde. Net als de Randtriever legt hij dagelijks vele meters af, met een buik vol buit.

Oké, oké, Wall•E en de Randtriever (laten we hem Rand•E noemen, E voor Erasmus) zijn visueel en functioneel bepaald geen broertjes, maar ze hebben naast die transportbuik en kilometervraat nog wel wat zaken gemeen:

๏Het zijn niet-kapot-te-krijgen oudjes (1969... dat is nog eens ancient!)
๏Ze werken vrijwel onzichtbaar (diep onder de bibliotheek)
๏Wat ze doen, doet geen mens ze na (boeken zoeken, halen & brengen, dag na dag, jaar na jaar - maar dan wel in 2,5 minuut!)

De verschillen zijn niet gering:

๏Wall•E repareert zichzelf; Rand•E heeft daar - full-time! - Richard voor.
๏Wall•E is een echte flexwerker; Rand•E volgt een vast railsysteem
๏Wall•E heeft een unieke persoonlijkheid; Rand•E heeft een aantal identieke back-ups

Wat is Rand•E eigenlijk?

Rand•E is een semi-automatisch boekenopbergsysteem van de firma Remington. De boeken zijn opgeslagen in 16.000 kleine doorzichtige containers - elk met een eigen barcode - die in 8 gangen met aan weerszijden stellingen staan. Door die gangen rijden robots, ‘Columns’ geheten. De Column haalt een container uit de stelling en zet deze op een lopende band. Aangekomen bij de Uitlening wordt de container afgehandeld en weer op de lopende band gezet waarna deze door de Column op zijn plek wordt teruggezet.

Een boek aanvragen werkt dus zo: je zoekt het op in de on-line catalogus. Is het boek in huis dan zoekt het lokale computersysteem het betreffende containernummer op en stuurt dit door naar het besturingssysteem van de Randtriever. Deze activeert de juiste Column die daarna de container ophaalt en op de lopende band zet. Bij de uitlening aangekomen verschijnt op een monitor het nummer van de container en van het boek dat aangevraagd is. Het boek wordt door een medewerker uit de container gehaald, waarna de barcode van het boek gelezen wordt en het boek klaargezet wordt om afgehaald te worden.

Historie
Het systeem werd in 1970 in gebruik genomen. Elk boek had een bijbehorende ponskaart waarmee de betreffende container werd opgeroepen. Elk boek moest toen ook weer in dezelfde container opgeborgen worden. In 1977 trok Remington zich terug en werden enkele personeelsleden van deze firma overgenomen door de Universiteit. Daar het systeem tamelijk storingsgevoelig was, werd de Randtriever gemoderniseerd.

Met gebruikmaking van SBC’s (Single Board Computer SC/MP 1 en SC/MP2), nieuwe motorsturingen, zelf ontworpen interfacing en in eigen huis ontwikkelde software werden de columns in 1980 vrijwel geheel vernieuwd. Hierdoor moest meteen het gehele controle-systeem over de Columns vernieuwd worden. Dat gebeurde met een Apple II, daar deze een zeer open busstructuur had.

In 1982 werd het gedeelte waar de containers terugkomen na bewerking - een soort rangeersysteem - geheel vernieuwd. Ook hier werd gebruik gemaakt van een SBC van het type B.E.M.-SBC1/M met een 6502 processor waarbij het gehele I/O gebeuren in eigen huis ontwikkeld werd. Het pneumatische gedeelte werd hierbij ook geheel vernieuwd met de nieuwste type luchtcilinders en ventielen. Voor detectie van de containers werd gebruik gemaakt van diverse sensors van de firma Sick die tevens de barcodescanners leverde voor de containernummers. In 1990 werd de console - het gedeelte waar de boeken eruit gehaald en/of weer teruggeplaatst worden - totaal vernieuwd.

Door het steeds toenemende aantal uitleningen werd besloten om de boeken random terug te plaatsen. Als er een boek uitgehaald wordt, kan er ook weer een boek in teruggeplaatst worden terwijl anders, voor een boek opbergen, een aparte container naar boven moest komen. Dit levert nog steeds een aanzienlijke tijdbesparing op, met als gevolg dat de Randtriever nog lang niet aan zijn maximale capaciteit zit. De in 1993 hiervoor in gebruik genomen software is zelf ontwikkeld: het zgn. ‘Random Systeem’.

Gaandeweg is de Randtriever geëvolueerd tot een goed draaiend en storingsarm systeem. De gemiddelde aanvraagtijd voor een boek is in totaal 12 minuten (het pure transport omhoog kan in ca. 2,5 minuut) en dat is snel voor een wetenschappelijke bibliotheek.

Ouderwets?

Kom nou! De Universiteit van Chicago investeerde er niet voor niets onlangs nog vele miljoenen in. Zo snel gaat de digitalisering toch niet? Hoewel? Misschien wordt Rand•E een keer omgebouwd om leen-iPads uit het magazijn te halen, zodra alle boeken digitaal zijn. Je moet ze toch ergens op lezen?

Gaaf of niet?

Op dinsdagmiddag 15 april 2014 is er een Heterdaadsessie van het Papieren Tijger Netwerk bij de Bibliotheek van de Erasmusuniversiteit. Daar bezoeken we Wall•E! Herstel: Rand•E!

dinsdag 15 april 2014

Volgend Nieuwtje

Een Papieren Tijger is...

... een klantgerichte professional rond document en kennis: iemand met oog voor visie en beleid, die zijn oor te luisteren legt bij anderen en zijn tanden zet in nieuwe dienstverlening!

Het Papieren Tijger Netwerk telt ruim 600 eigenzinnige Document-, Kennis- en Contentprofessionals met als missie: elkaar scherp houden met een knipoog; stimuleren van een persoonlijke visie en rol in het intranet- en content management-tijdperk.

Het Netwerk bevordert kennisdeling door bijeenkomsten (o.a. Heterdaadsessies), cursussen, het Kenniscentrum en andere vormen van netwerken. En natuurlijk deze Nieuwsbrief...

Join de Group ‘Papieren Tijger Netwerk’ op LinkedIn!